meksika açmazı ne demek?

Meksika Açmazı, oyun teorisi'nde tarafların iş birliği yapmasının rasyonel olarak mantıklı olmadığı, ancak iş birliği yapmamalarının da herkesin zararına olduğu bir durumu ifade eder. Bu durum, genellikle küçük bir grup insanın bir hedefe ulaşmak için iş birliği yapması gerektiğinde ortaya çıkar.

Temel Özellikler:

• Rasyonel Çıkar: Her oyuncu, kendi çıkarını maksimize etmek için hareket eder.
• İş Birliğinin Zorluğu: İş birliği yapmanın riskli veya güvensiz olduğu bir algı vardır.
• Herkesin Zararı: İş birliği yapılmadığında, tüm taraflar daha kötü bir sonuçla karşılaşır.
• Güven Eksikliği: Taraflar arasında güven eksikliği, iş birliğini engeller.
• İletişim Eksikliği: Etkili iletişimin olmaması, yanlış anlaşılmalara ve güvensizliğe yol açar.

Örnek Senaryo:

Üç silahlı soyguncu (A, B ve C) bir bankayı soyarlar. Soygun sırasında bir polis memurunu öldürürler. Kaçtıktan sonra, farklı yönlere dağılırlar ve yakalanırlar. Sorgu sırasında, savcı onlara şu teklifi sunar:

• Eğer bir soyguncu diğer ikisini ele verirse (itirafçı olursa), serbest bırakılır. Diğer iki soyguncu hapis cezası alır.
• Eğer iki soyguncu birbirini ele verirse, her ikisi de daha az hapis cezası alır. Diğer soyguncu daha ağır bir ceza alır.
• Eğer hiç kimse itirafçı olmazsa, her üçü de kanıt yetersizliğinden dolayı daha hafif bir ceza alır.

Bu durumda, her soyguncunun kendi çıkarı için itirafçı olması rasyoneldir. Ancak, herkes itirafçı olursa, her biri daha ağır bir ceza alır. İş birliği yaparak sessiz kalmaları, herkesin daha iyi durumda olmasını sağlar, fakat güvensizlik ve rasyonel çıkar bu iş birliğini engeller. Bu durum, tutuklu ikilemi'ne benzerlik gösterir.

Meksika açmazı, ekonomi, siyaset ve uluslararası ilişkiler gibi çeşitli alanlarda karşılaşılan bir durumdur.